Overlijdensrisicoverzekering
De belangrijkste aandachtspunten op een rij
Waar kun je op letten als je een overlijdensrisicoverzekering (ook wel afgekort als ORV) wilt afsluiten? Waarschijnlijk let je in de eerste plaats op de hoogte van de premie: hoeveel betaal je per maand of per jaar voor de verzekering? Een premie kan iedereen opzoeken of (laten) berekenen. Je zult zien dat de premies bij verschillende verzekeraars soms erg dicht bij elkaar liggen. Welke verzekeraar moet je dan kiezen? Het is daarom altijd verstandig om ook de voorwaarden te kennen en te vergelijken.
We beschrijven de belangrijkste kenmerken van overlijdensrisicoverzekeringen en geven we je tips waar je verder op kunt letten.
Op deze pagina
1. Dekking overlijdensrisicoverzekering
Gelijkblijvende of dalende dekking?
Afhankelijk van het doel van de verzekering en je wensen met betrekking tot de uitkering, kun je kiezen voor een gelijkblijvende of een dalende dekkingsvorm. Als een verzekering van € 100.000 een gelijkblijvende dekking heeft, dan krijgen je nabestaanden precies dit bedrag uitgekeerd als je binnen de looptijd van de verzekering overlijdt. Als de verzekering een dalende dekking heeft, dan neemt het uit te keren bedrag in de loop van de tijd af. Dit is bijvoorbeeld interessant als de uitkering parallel loopt aan een steeds dalende hypotheekschuld.
Er zijn twee manieren waarop de dekking kan dalen. Bij een lineair dalende dekking, neemt de dekking van een verzekering van € 300.000 en een looptijd van 30 jaar, elk jaar met € 10.000 (1/30 van € 300.000) af. Indien je kiest voor een annuïtair dalende dekking, dan daalt het verzekerde bedrag op net zo’n manier als een annuïtaire hypotheekschuld.
Als je een hypotheek afsluit, kan het zijn dat de bank eisen stelt aan het percentage waarop de annuïtair dalende verzekering gebaseerd is. Een annuïteitenpercentage van 6% loopt parallel aan een hypotheekschuld waarop de rente 6% zou zijn. Wanneer je een hoger percentage kiest dan het hypotheekrentepercentage, daalt de dekking van de verzekering iets minder snel dan de hypotheekschuld afneemt. Vaak is de extra premie hiervoor gering.
Voorlopige dekking
Als je een overlijdensrisicoverzekering afsluit omdat je een hypotheekschuld aangaat, is het belangrijk om erop te letten of je recht hebt op voorlopige dekking. Met de koop van een woning ga je namelijk een grote verplichting aan, die je mogelijk niet kunt nakomen als je zou overlijden vóórdat je daadwerkelijk de eigenaar bent. Bij een voorlopige dekking keert de verzekeraar ook uit als je in de tijd tussen de acceptatie en de ingangsdatum van de polis komt te overlijden. Behalve de vraag óf je recht hebt op voorlopige dekking, is het verder van belang te letten op het volgende:
- Voor welk bedrag heb je recht op voorlopige dekking?
- Vanaf welk moment heb je recht op voorlopige dekking?
- Is het krijgen van voorlopige dekking afhankelijk van je leeftijd?
- Is er alleen voorlopige dekking als je door een ongeval overlijdt of is de dekking er hoe dan ook?
2. Premie overlijdensrisicoverzekering
Vrijstelling van premiebetaling
Normaal gesproken betaal je premie zolang de verzekering loopt. Sommige aanbieders bieden bij een dalende overlijdensrisicoverzekering (annuïtair of lineair) een vrijstelling van de premiebetaling aan in de laatste vijf jaar. Zeker bij een korte looptijd kan dit een belangrijke voorwaarde zijn.
En-bloc clausule
In de voorwaarden van een aantal verzekeraars is nog een en-bloc clausule opgenomen. Dit houdt in dat de verzekeraar het recht heeft om tussentijds de premie te verhogen. Dit kan alleen als er zwaarwegende omstandigheden meespelen, zoals bijvoorbeeld een naderend faillissement van de verzekeraar. Deze clausule zorgt wel voor enige mate van onzekerheid over de hoogte van de premie gedurende de hele looptijd.
Waardeopbouw
Het risico voor de verzekeraar dat de overlijdensrisicoverzekering ook echt tot uitkering moet komen, neemt tijdens de looptijd van de verzekering toe. De premie die je betaalt, blijft echter vaak gedurende de hele looptijd gelijk. In het begin (laag overlijdensrisico) betaal je dus eigenlijk te veel premie en aan het eind (hoog overlijdensrisico) te weinig. Bij een aantal aanbieders wordt het overschot aan premie dat je in het begin betaalt, apart gezet. Wanneer je de overlijdensrisicoverzekering tussentijds beëindigt, wordt de opgebouwde waarde aan jou uitgekeerd.
Gelijkblijvende premie of niet?
De meeste overlijdensrisicoverzekeringen die in Nederland worden afgesloten zijn op basis van een premie die van de begin- tot einddatum van de verzekering gelijk blijft. Het is echter ook mogelijk om een premie te betalen die afhankelijk is van je leeftijd. Vanaf het moment dat je de verzekering afsluit, gaat de premie ieder jaar omhoog. Dit is een verzekering op basis van zogenaamde “éénjarige risicotarieven”. Als er een grote kans is dat je de verzekering op korte termijn opzegt, dan kan dit een interessante optie zijn.
3. Twee verzekerden
Één of twee polissen?
Als jullie een verzekering willen die uitkeert wanneer een van jullie komt te overlijden, dan kan je die verzekering op 1 polis of op 2 polissen afsluiten. Bij welke optie de premie het laagst is, hangt af van jullie situatie en de verzekeraar. Er zijn wel een aantal verschillen in de voorwaarden.
- Als jullie ervoor kiezen om samen 1 polis af te sluiten, dan eindigt de verzekering zodra één van jullie is overleden. Dit kan vervelend zijn als je de verzekering na het overlijden van je partner had willen voortzetten, bijvoorbeeld voor de kinderen. Het is natuurlijk mogelijk om een nieuwe verzekering af te sluiten, maar de premie daarvan is afhankelijk van je leeftijd en dan dus waarschijnlijk hoger. Daarnaast kan je gezondheid achteruit gegaan zijn, waardoor verzekeren moeilijker of duurder is geworden.
- Bij de meeste aanbieders moet je beiden voor hetzelfde bedrag verzekerd zijn als je samen 1 polis afsluit.
- Als jullie 2 polissen afsluiten, kan er dus ook 2 keer uitgekeerd worden. Als je samen op 1 polis verzekerd bent, wordt er slechts 1 keer uitgekeerd (bij overlijden van één van de twee verzekerden) en eindigt de verzekering daarna.
Kruislings afsluiten
Een belangrijke tip als je met z’n tweeën bent, is om voor elkaar de premie te betalen. Dus jij betaalt de verzekering op het leven van je partner en vice versa. Je voorkomt hiermee dat je over de uitkering erfbelasting moet betalen. Als jij de verzekering op het leven van je partner betaalt en afsluit, heb je recht op de eventuele uitkering. Als je partner de verzekering zelf afsluit en betaalt, dan valt de uitkering in de nalatenschap en moet jij er erfbelasting over betalen.
Let op! De gewenste constructie moet wel passen in hoe je een en ander samen met je partner hebt vastgelegd, in bijvoorbeeld de huwelijkse voorwaarden.
Partnerverklaring
Koop je samen een woning, maar ben je niet getrouwd in gemeenschap van goederen? Dan kan een partnerverklaring ondertekend worden. Door het ondertekenen van een partnerverklaring wordt de uitkering van een verpande overlijdensrisicoverzekering (juridisch) eerst uitgekeerd aan de langstlevende partner. Pas daarna wordt deze uitkering gebruikt om de hypotheekschuld af te lossen bij de geldverstrekker. Zo kun je voorkomen dat de uitkering van de overlijdensrisicoverzekering deel zal uitmaken van de nalatenschap.
Een partnerverklaring heeft bepaalde juridische, fiscale én financiële gevolgen. Overleg daarom goed met je notaris of het in jullie situatie wenselijk is om een partnerverklaring te ondertekenen. Bij sommige geldverstrekkers wordt de partnerverklaring opgenomen in de hypotheekofferte.
4. Verpanding ORV
Sommige geldverstrekkers stellen een overlijdensrisicoverzekering verplicht, voor het deel van de hypotheek dat uitkomt boven (meestal) 80% van de marktwaarde van de woning. Hiermee wil de geldverstrekker voorkomen dat de lening niet kan worden terugbetaald: het inkomen van de overledene valt immers weg, wat als gevolg kan hebben dat de achtergebleven partner of nabestaanden niet meer aan de betaalverplichtingen kunnen voldoen. En een (gedwongen) verkoop van de woning levert niet altijd voldoende op.
Is de ORV verplicht, dan wordt de uitkering van de overlijdensrisicoverzekering verpand aan de geldgever. Bij een lening met Nationale Hypotheek Garantie was dit tot 2018 nog verplicht. Tegenwoordig wordt eigenlijk alleen in bijzondere situaties nog een verpanding van de ORV verplicht gesteld.
Doel van een verpandingsakte
De verpandingsakte (ook wel pandakte of verklaring inpandgeving genoemd) maakt in dit geval deel uit van de hypotheekofferte. De verzekering kan hiermee niet zonder toestemming van de geldverstrekker worden gewijzigd. Verder zorgt de verpanding ervoor dat niet de nabestaanden maar de geldverstrekker de uitkering ontvangt van de verzekeraar, die de uitkering gebruikt om af te lossen op de lening. Op deze manier wordt voorkomen dat de uitkering niet op een andere manier wordt aangewend door de begunstigden of nabestaanden.
Hoe de begunstiging en de nalatenschap zijn geregeld, kan per situatie verschillen. Wend je tot een notaris of financieel planner voor een advies over wat voor jouw specifieke situatie de best passende keuzes zijn.
5. Aanvraag overlijdensrisicoverzekering
Digitaal invullen
Bij steeds meer verzekeraars kan de aanvraag digitaal worden ingediend. Wij zorgen ervoor dat je aanvraag wordt ingediend bij de gekozen verzekeraar. Hierna ontvang je in een online beveiligde omgeving jouw gezondheidsverklaring. Hierin beantwoord je vragen over je gezondheid en medische verleden. Mogelijk kan er naar aanleiding van je ingevulde gezondheidsverklaring om aanvullende informatie worden gevraagd.
Benieuwd naar wat er wordt gevraagd in de gezondheidsverklaring? Een voorbeeld (pdf) is te vinden op de website van het Verbond van Verzekeraars.
Medische keuring
Afhankelijk van het bedrag dat je wilt verzekeren, kan de verzekeraar eisen dat er, in aanvulling op de door jou in te vullen gezondheidsverklaring, een keuring plaatsvindt. Hoe hoger het bedrag dat je wilt verzekeren, hoe uitgebreider de vereiste keuring is. Vanaf een verzekerd bedrag van €350.000 stelt een aantal verzekeraars een aanvullende keuring verplicht. Soms ligt de grens echter hoger, bijvoorbeeld op €500.000.
En als de medische keuring is uitgevoerd?
Je hebt als aanvrager van de verzekering het recht om op je eigen verzoek als eerste de uitslag van de keuring te vernemen. De medisch adviseur geeft dan normaal gesproken het resultaat door aan de verzekeraar. Is het medisch advies negatief, dan kun je gebruik maken van het ‘blokkeringsrecht’. Dit houdt in dat de medisch adviseur de uitslag van de keuring niet deelt met de verzekeraar. Je kunt de aanvraag intrekken zonder dat de verzekeraar de uitslag van de medische keuring te weten komt.
Wil je precies weten hoe het allemaal werkt bij de medische beoordeling? Het Verbond van Verzekeraars heeft een mooie longread waarin alles wordt uitgelegd.
Wijzigingskosten
De ene verzekeraar brengt administratiekosten in rekening als je wijzigingen aan je overlijdensrisicoverzekering aanbrengt, de andere verzekeraar doet dit niet. Denk hierbij aan veranderingen van verzekeringnemer, aanpassing van de duur of dekking van de verzekering of een adresaanpassing.
6. Bijzonderheden
Er kunnen nog andere, zeer diverse verschillen bestaan in de voorwaarden van verzekeraars. Enkele voorbeelden:
- De leeftijd tot wanneer je de verzekering mag afsluiten
- De leeftijd tot wanneer de verzekering mag doorlopen
- Heb je een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd? Dan kun je bij een aantal verzekeraars niet terecht.
- Woon je in het buitenland als je de verzekering wilt afsluiten? Dan zijn er slechts enkele verzekeraars in Nederland die je kunnen verzekeren
Advies nodig over je overlijdensrisicoverzekering?
Onze adviseurs helpen je graag met het uitzoeken van een ORV met passende voorwaarden. Bij Viisi is het afsluiten van een overlijdensrisicoverzekering zelfs inbegrepen bij je hypotheekadvies, je betaalt dan dus niets extra’s. Neem contact op met je eigen adviseur, of maak hieronder een afspraak.