Schrap het ESIS, EU

De EU ziet graag dat de consument goed begrijpt wat de kosten zijn bij hypotheekverstrekking. Het ESIS, het European Standardised Information Sheet, moest uitkomst bieden. Het zaaide juist verwarring, schrijft Hendrik Schakel in zijn column voor AM. Kom eens kijken in Nederland, geeft hij de EU mee.

Over de EU zul je mij in het algemeen niet snel horen klagen. Maar voor de hypothekenrichtlijn, die sinds juli 2016 van kracht is, maak ik graag een uitzondering. Van 22 november 2021 tot eind februari dit jaar mocht de branche feedback geven over deze zogeheten Mortgage Credit Directive. De uitkomsten las ik in de nieuwsbrief van de Stichting Erkend Hypotheekadviseurs (SEH).

Er zijn in totaal 78 reacties ingestuurd. Hiervan zijn er in totaal zes van particulieren en vanuit Nederland hebben behalve het ministerie van Financiën ook de Blauwtrust Groep, ING en de OvFD gereageerd.

De kritiek

Het ministerie van Financiën stelt dat sinds deze hypothekenrichtlijn is ingevoerd het voor mensen met inkomen in niet-euro’s erg moeilijk is geworden om een hypotheek aan te vragen. Ook het onderscheid tussen particulier en zakelijk voor financiering van beleggingspanden is volgens het departement niet altijd goed te maken. Maar het belangrijkste onderdeel van de kritiek richt zich op het ESIS, het European Standardised Information Sheet. In iets aangescherpte bewoording komt het erop neer dat consumenten het niet lezen. Als ze het wel lezen dan begrijpen ze niet wat er staat.

Lees ook: We moeten aan het Finansieringsbevis 

De andere partijen die hebben gereageerd zitten op dezelfde lijn. Zelf kan ik de kritiek beamen. In het bijzonder vind ik dat het ESIS tekortschiet. Vrijwel elke klant komt met vragen hierover, terwijl het is ingevoerd om duidelijkheid te verschaffen! Tja, dan klopt er toch gewoon iets niet?

Het alternatief
Wat zouden we kunnen doen om dit te verbeteren? Het ministerie van Financiën stelt dat de systematiek van het zogeheten Pensioen-1-2-3 beter werkt. Dat betekent dat de informatieverstrekking gelaagd wordt. De pensioendeelnemer bepaalt zelf hoe gedetailleerd hij de informatie tot zich neemt: op hoofdlijnen, met toelichting op de hoofdlijnen of gedetailleerd. Ook kan de informatie in het ESIS volgens het ministerie eerder en op een meer persoonlijke manier gepresenteerd worden.

Mijn conclusie?

In Nederland hebben we de informatievoorziening bij hypotheekverstrekking al best goed op orde. Klanten weten wat ze lenen, wat de rente en de andere kosten van het hypothecair krediet zijn en bij wie ze terecht kunnen voor vragen en klachten. Het ESIS zaait eerder verwarring dan dat het helderheid schept.

Wat mij betreft komen de Europese beslissingsmakers bij ons in Nederland kijken hoe wij werken en worden veel van onze best-practises gekopieerd naar de hele EU. Het ESIS kan dan bijvoorbeeld op één A4-tje bij het renteaanbod en het hypotheekadvies gevoegd worden. En als de consument alles begrijpt en in orde vindt, kan de bindende offerte uitgebracht worden en voor akkoord getekend worden. Makkelijk toch?