Wat verandert er voor jou in het nieuwe coalitieakkoord?

Hendrik Schakel

leestijd: 8 minuten

We zaten er al een tijd op te wachten maar nu net voor het eind van het jaar is er dan eindelijk een coalitieakkoord. In dit akkoord wordt voor het nieuw te vormen kabinet beschreven welke maatregelen de komende vier jaar uitgevoerd zullen worden.

Bekijk hier het coalitieakkoord (en de bugettaire bijlage) dat op 15 december is gepresenteerd.

Op dit moment wordt het document behandeld in de Tweede Kamer en daarna in de Eerste Kamer. Er is nog niets definitief. Pas nadat de fracties in de Tweede Kamer (en de Eerste Kamer) van de regerende partijen achter het akkoord staan, kan er een regering geformeerd worden die het plan kan gaan omzetten in wetgeving. Het is dus ook nog mogelijk dat het akkoord terug moet naar de tekentafel.

Maar laten we er voor dit artikel voorlopig vanuit gaan dat de plannen ook daadwerkelijk uitgevoerd zullen gaan worden. Wat gaat er dan veranderen voor jou als klant of vriend van Viisi?

Regeerakkoord

Belasting en inkomen

  • De éénmalig verhoogde schenkingsvrijstelling van €105.302 (in 2021) voor het kopen van een woning of aflossen van een hypotheekschuld vervalt per 1 januari 2024. Willen je ouders dus nog schenken voor de aankoop van een eigen woning of voor het aflossen van een hypotheek? Regel dit dan nog in 2022 of 2023;

Tip: ook als ouders een lening voor de eigen woning (de ‘familiebank’) willen kwijtschelden, dan kan dat dus voor het verhoogde bedrag tot uiterlijk 2024!

  • De middelingsregeling wordt per 1 januari 2023 afgeschaft. De middelingsregeling zorgt voor een soms forse teruggave als je in drie opeenvolgende jaren sterk uiteenlopende inkomens hebt gehad. Voor ondernemers maar óók voor afgestudeerden die eerst geen inkomen of alleen inkomen uit een bijbaan hebben en in de jaren direct daarna een hoog inkomen, kon deze regeling een belastingteruggaaf van honderden euro’s opleveren;

Tip: wil je weten of je in aanmerking komt voor de middelingsregeling én wil je weten wat het je oplevert? Reken het uit via Berekenhet.nl!

  • Het vrijgestelde vermogen voor de vermogensrendementsheffing wordt per 2023 verhoogd naar €80.000 per persoon. Vanaf 2025 moet daadwerkelijk inkomen uit vermogen belast gaan worden.

Hypotheken

  • Het stelsel voor de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait blijft voorlopig zoals het nu is.
  • Het blijft mogelijk om een hypotheek aan te vragen tot de marktwaarde van de woning, dus in vakjargon: een lening tot 100% loan-to-value blijft mogelijk;
  • Voor starters wordt een studieschuld niet meer getoetst op basis van (de lasten bij) de oorspronkelijke studieschuld maar op basis van de huidige, openstaande studieschuld. Details van hoe deze nieuwe manier van toetsing zou werken zijn niet genoemd in het coalitieakkoord;
  • Voor senioren wordt het eenvoudiger gemaakt om een deel van de waarde van het huis op te nemen. Ook hierbij is niet bekend hoe dit precies er uit gaat zien.

Maatregelen woningmarkt

  • Een nieuwe minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening wordt verantwoordelijk voor het aanpakken van de grootste knelpunten op de woningmarkt. En gaat werken aan de onderstaande punten:
  • Voor starters komt er hulp van de overheid om een woning te kunnen kopen, mogelijk door een soort nieuwe vorm van premie-A woningen;
  • Bovendien worden zittende corporatiehuurders geholpen om hun woning onder bepaalde voorwaarden te kopen. Welke voorwaarden dat dan zouden zijn is niet genoemd;
  • Er worden 100.000 woningen per jaar bijgebouwd. Hiervan is twee derde betaalde huurwoning of koopwoning met een maximale koopsom tot de NHG kostengrens (€355.000 in 2022).
  • De verhuurderheffing (dat is een belasting die eigenaren van huurwoningen betalen, dus een belasting voor met name woningbouwverenigingen en vastgoedinvesteerders) verdwijnt vanaf 2023.
  • Met woningbouwverenigingen worden afspraken gemaakt om betaalbare huurwoningen te bouwen en de leefbaarheid van wijken te vergroten. Ook dienen woningen verduurzaamd en gerenoveerd te worden.
  • Voor een aantal groepen worden er per jaar 15.000 tijdelijke woningen gebouwd. Ook worden er 15.000 woningen per jaar gerealiseerd door kantoren om te bouwen.
  • Meer bouwen wordt aangemoedigd door een hernieuwde Nationale Woon- en Bouwagenda. HIerin worden afspraken opgenomen om de volgende knelpunten aan te pakken:
    • vergunningverlening
    • voldoende bouwpersoneel
    • stimuleren van innovaties
    • opschalen van het bouwen van pre-fab woningen
    • circulair bouwen
  • Bovendien komt er verdeeld over 10 jaar tijd een bedrag van €7,5 miljoen beschikbaar om in 14 gebieden waar woningen gebouwd gaan worden de infrastructuur aan te leggen.

Tip: nieuwsgierig naar wat woningcorporaties hiervan vinden? Op de website van Aedes, de vereniging van woningcorporaties, staat een iets uitgebreider overzicht inclusief een korte reflectie van Aedes.

Huur en verhuur

  • Mensen met een laag inkomen die in een sociale huurwoning wonen kunnen een huurverlaging verwachten. De huurtoeslag wordt vereenvoudigd. Er komt een systeem van normhuren op basis van inkomen, dit kan betekenen dat huurders met een hoog inkomen (stapsgewijs) meer huur gaan betalen. De maximale huurgrens voor het recht op de huurtoeslag zal verdwijnen;
  • Voor middenhuurwoningen komt er ook huurprijsbescherming. Het doel is om ook de mensen in dit segment betaalbare huren te geven en tegelijkertijd investeringen in deze woningen aantrekkelijk genoeg te houden voor institutionele beleggers;
  • Woningen met slechte isolatie mogen op termijn niet meer worden verhuurd, door normering en positieve prikkels worden verhuurders gestimuleerd om woningen te verduurzamen;
  • Voor verhuurders komen er enkele belangrijke fiscale wijzigingen:
    1. De leegwaarderatio wordt afgeschaft, al per 2023. Nu is het nog zo dat de fiscale waarde in Box 3 van een verhuurde woning een gedeelte is van de WOZ-waarde. Het doel hiervan is om het belaste rendement op een huurwoning beter te laten aansluiten op het werkelijke rendement op een verhuurde woning.
    2. Het kabinet wil in het nieuw in te voeren box 3-stelsel (dus de belasting op inkomen uit vermogen) inkomen uit verhuurd vastgoed belasten op basis van een geschat rendement op een verhuurde woning.
    3. De overdrachtsbelasting voor de aankoop van een woning voor de verhuur gaat van 8% nu naar 9% in 2023 van de koopsom.
  • Er zal een meldplicht, registratieplicht of verhuurvergunning komen met name voor de grotere verhuurders. Gemeenten kunnen zo gerichter discriminatie en malafide verhuurders aanpakken.

Verduurzaming

  • Het lijkt erop dat klimaat nu echt hoge prioriteit krijgt in het kabinetsbeleid. De doelen voor het reduceren van de uitstoot van CO2 worden aangescherpt: ten minste 55% vermindering in 2030 (de ambitie is 60%) en uiteindelijk 80% in 2040. Om dit te bereiken zullen er twee kerncentrales gebouwd en wordt rekeningrijden ingevoerd;
  • Er komt een minister voor Klimaat en Energie;
  • In 10 jaar tijd wordt er €35 miljard in een klimaat- en transitiefonds gestort;
  • Een Nationaal Isolatieprogramma moet ervoor zorgen dat woningen sneller, slimmer en socialer geïsoleerd worden. Het programma moet o.a. ondersteuning bieden aan mensen met een laag- of middeninkomen. Mensen worden actief benaderd en vraag- en aanbod worden zoveel mogelijk gecombineerd;
  • Op wijkniveau zullen er -mits kosteneffectief- warmtenetten gerealiseerd worden. Met een nationale subsidieregeling zal ervoor worden gezorgd dat ook de onrendabele warmtenetten voor huishoudens betaalbaar blijven;
  • Verhuurders worden door normering (voldoen aan bepaalde normen) en met positieve prikkels bewogen tot verduurzamen van de verhuurde woningen;
  • Ook voor VvE’s en eigenaren zal het gemakkelijker worden om de woning te verduurzamen;
  • Speciale aandacht in het akkoord voor hybride warmtepompen. Installatie van meer van dergelijke warmtepompen wordt gezien als een grote slag in verduurzaming van woningen zonder dat het voor consumenten erg moeilijk wordt gemaakt. Er wordt gesproken over een subsidie voor de meerkosten die huishoudens moeten maken.

Tip: uitgebreider lezen wat er over het klimaat in het Coalitieakkoord staat, kan hier.

Ondernemers

  • De zelfstandigenaftrek wordt afgebouwd van €6.670 in 2021 naar uiteindelijk €1.200 in 2030. Dit gebeurt in stappen van €650 per jaar;
  • Er wordt al lang gesproken over een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. De komst van deze verzekering staat nu ook in het coalitieakkoord aangekondigd;
  • De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) wordt geëvalueerd en mogelijk aangepast op een aantal onderdelen;
  • Voor directeur-grootaandeelhouders met een eigen BV wordt het wetsvoorstel excessief lenen aangepast: de grens wordt €700.000 (is nu €500.000).

Werkende ouders

  • Kinderopvang zal voor 95% vergoed gaan worden. De kinderopvangtoeslag wordt niet meer aan ouders uitgekeerd maar zal door de overheid direct aan het kinderdagverblijf betaald worden. Hierdoor worden problemen met initieel teveel betaalde toeslagen die later leiden tot schulden voorkomen en zal een tweede toeslagenaffaire niet meer kunnen gebeuren;
  • Ouderschapsverlof zal tot 70% van het maximum dagloon vergoed worden vanaf 22 augustus 2022;
  • Er komt extra aandacht voor zwangerschapsdiscriminatie en het controleren van loonverschillen tussen mannen en vrouwen;
  • De inkomensafhankelijke combinatiekorting kan voor kinderen die geboren worden vanaf 2024 niet meer geclaimd worden. In 2037 is deze belastingkorting dan geheel verdwenen.

1. Studenten, spoedzoekers, starters, senioren, personen met middeninkomens en arbeidsmigranten worden genoemd.
2. Er staat niet exact ten opzichte van welk peiljaar de reductie moet optreden maar wij nemen aan dat dit 1990 is, net als in het Klimaatakkoord.